21 Nisan 2015 Salı

ClassDojo Puan tablosunun sınıfa ifşa edilmesinin etkileri-2-

Uygulamanın, puan tablosunu sınıfa ifşa etme imkanı sunduğunu ilk yazımda ifade etmiştim. Eksi puanda kalan (tabloda kırmızı ile ifade edilen) çocuklarda bir etiketlenme, utanç duyma, küçük düşme ve "öğrenilmiş çaresizlik" oluşmasına neden olan bu durum çocukların birbirlerini kıyaslamasına da neden olur.

Sınıfa uyum sağlamakta zorlanan, elinden geleni yapan ancak diğerleri kadar başarılı olamayan çocukların ClassDojo puan tablosunda üst seviyelere çıkma ihtimalleri, bu tip sorunlar yaşamayan çocuklara göre oldukça düşük. Bu durum cesaretlendirme değil, çocuğu kaybetmek anlamına gelir ki "eğitimde kaybedilecek tek bir çocuk yoktur" felsefemize bu durum ters düşer.  
ClassDojo negatif puan alınacak davranışları gösteren bir tablo
Çocukların sınıfa, okula, arkadaşlarına uyum sağlaması için onları cezalandırmak (puan düşürmek ya da artı puan vermemek) yerine çocukların sorunlarıyla başa çıkmalarında onlara destek olmamız gerekiyor. O nedenle de diyorum ki ödül ya da ceza vermek yerine; geribildirim verin. 

Davranışların tek bir puana dönüştürülmesi ve bunun ifşası;
  • Çocuklar arasında suni bir rekabet ortamı doğuruyor, 
  • Birbirlerini etiketlemelerine neden oluyor, 
  • Birbirleri arasında hiyerarşik bir yapının oluşmasına neden oluyor,
  • Çocukların ve sınıfların birbirlerini kıyaslamasına neden oluyor, 
  • Bu kıyaslama sonucunda sınıflar arasında rekabet oluşmasına neden oluyor, 
  • Davranış bozukluğu ve hassasiyetleri olan çocukların daha çok öfke duymasına ve hırçınlaşmalarına neden oluyor. 
Puan Tablosu
Çocuklardan şöyle cümleler duyuyoruz:

"Ayşe hep ekside zaten", 

"Bu hafta sınıfın en çok puan alanı yine Ahmet anne" 

"Biliyor musun Ahmet çok akıllı, çünkü Dojo'dan hep en yüksek puanı o alıyor"  

" Zaten Fatma çok konuştuğu için hiçbir zaman rengi yeşil olmuyor ki"

"Anne, Mehmet eksi puan aldığında ağlayıp, bağırmaya başlıyor ve daha çok kızıyor"

ClassDojo'yu kullanan birçok öğretmen yukarıda saydığımız etkilerin farkında ve bu nedenle önlem almak adına farklı kullanım metodları deniyor. Puan düşürmek yerine sadece puan verme yöntemi kullanmak yani sadece ödülü kullanmak ve tabloyu tüm sınıfa ifşa etmemek, ses modunu kapalı kullanmak, öğrenciye değil tüm sınıfa puan vermek gibi yöntemlerle zararı en aza indirmeye gayret eden eğitimciler var. Ancak yukarıda bahsettiğim temel sorun (ödülün rüşvet etkisi, içsel motivasyonun ortaya çıkmasının engellenmesi) devam ettiği sürece, dıştan denetimli çocuklar yetiştirilmeye de devam ediliyor. Puan düşürmekten vazgeçmek ödülün olumsuz etkisini ortadan kaldırmıyor. 

ClassDojo'nun kullanım şekillerinde öğretmenler tarafından değişiklik yapılarak zararın aza indirilmeye çalışılması bu programın ciddi pedagojik sorunları olduğu konusunda velilere bir ipucudur. Kullanım usullerine göre sistem ne kadar olumlu anlamda değiştirilmeye çalışılsa da bu çaba, ClassDojo'nun baştan çocukların gelişimine olumsuz etki yapacak şekilde tasarlanmış olması durumunu değiştirmiyor.

Bir sonraki yazımda Class Dojo kullanan öğretmenlerin, maruz kalan öğrencilerin ve velilerin ifadelerine yer vereceğim. 



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder